Theo quy định mới nhất tại Điều 3 của Thông tư 40/2021/TT-BTC, các hộ kinh doanh đang có sự lựa chọn linh hoạt về phương pháp báo cáo thuế dựa trên tính chất và quy mô của doanh nghiệp. Dưới đây là các phương pháp khác nhau mà họ có thể áp dụng:
- Phương pháp kê khai thuế là một cách để đơn giản hóa quy trình nộp thuế dựa trên tỷ lệ trên doanh thu thực tế phát sinh trong mỗi kỳ. Phương pháp này thường được áp dụng cho cá nhân kinh doanh và hộ kinh doanh quy mô lớn. Tuy nhiên, nó cũng có thể áp dụng cho các cá nhân và hộ kinh doanh nhỏ hơn nếu họ chọn lựa nộp thuế theo phương pháp này.
- Báo cáo thuế dựa từng lần phát sinh là một phương pháp khác, trong đó thuế được tính dựa trên tỷ lệ trên doanh thu thực tế từng lần phát sinh. Phương pháp này thường áp dụng cho các cá nhân kinh doanh không thường xuyên và không có địa điểm kinh doanh cố định. Những cá nhân này không bị yêu cầu thực hiện chế độ kế toán đầy đủ, nhưng họ cần phải có đầy đủ hồ sơ và tài liệu hợp pháp liên quan đến hoạt động kinh doanh. Hơn nữa, họ cần xuất trình hồ sơ báo cáo thuế theo từng lần phát sinh khi được yêu cầu.
- Phương pháp thuế khoán là một phương pháp nộp thuế trọn gói, thường áp dụng cho các hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh nhỏ. Đây là một lựa chọn phổ biến đối với những đơn vị có thu nhập đóng thuế thấp hoặc khó xác định số tiền đóng thuế chính xác. Trong phương pháp này, mức thuế khoán được tính bằng tổng số tiền thuế môn bài, thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng gộp lại.
Việc lựa chọn phương pháp báo cáo thuế phù hợp sẽ giúp các hộ kinh doanh đơn giản hóa quy trình nộp thuế và tuân thủ quy định của pháp luật thuế. Tuy nhiên, trước khi quyết định, họ nên tìm hiểu kỹ các quy định và hướng dẫn liên quan để đảm bảo tuân thủ đúng quy trình và đáp ứng đầy đủ nghĩa vụ thuế của mình.
Đối với hộ kinh doanh khai thuế theo phương pháp kê khai
Đối với hộ kinh doanh, việc khai thuế theo phương pháp kê khai áp dụng cho hai đối tượng chính sau đây:
- Hộ kinh doanh quy mô lớn
- Hộ kinh doanh không đạt tiêu chí quy mô lớn nhưng lựa chọn nộp thuế theo phương pháp kê khai.
Theo quy định tại khoản 2 Điều 3 của Thông tư 40/2021/TT-BTC, việc xác định hộ kinh doanh quy mô lớn dựa trên các tiêu chí về doanh thu và lao động, cụ thể như sau:
- Trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, công nghiệp và xây dựng, số lao động tham gia BHXH/năm phải đạt ≥ 10 người hoặc tổng doanh thu của năm liền kề trước đó phải đạt ≥ 03 tỷ đồng;
- Trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ, số lao động tham gia BHXH bình quân trong năm phải đạt ≥ 10 người hoặc tổng doanh thu của năm trước liền kề phải đạt ≥ 10 tỷ đồng.
- Hộ kê khai thuế phải thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn và chứng từ theo quy định tại Thông tư số 88/2021/TT-BTC. Tuy nhiên, đối với hộ kinh doanh trong lĩnh vực và ngành nghề có căn cứ xác định được doanh thu kinh doanh thông qua xác nhận của cơ quan chức năng, không cần thực hiện chế độ kế toán.
- Hộ kê khai cần tuân thủ quy định về khai thuế theo tháng hoặc quý theo quy định tại Điều 9 của Nghị định số 126/2020/NĐ-CP.
Hồ sơ khai thuế của hộ kinh doanh
Hồ sơ khai thuế của hộ kinh doanh kê khai bao gồm tờ khai thuế mẫu số 01/CNKD theo quy định tại Thông tư 40/2021/TT-BTC;
- Phụ lục Bảng kê hoạt động kinh doanh trong kỳ mẫu số 01-2/BK-HĐKD theo quy định tại cùng Thông tư trên.
Tuy nhiên, trong trường hợp hộ kê khai có căn cứ xác định được doanh thu thông qua xác nhận của cơ quan chức năng, không cần nộp phụ lục Bảng kê mẫu số 01-2/BK-HĐKD.
Hộ kê khai phải nộp hồ sơ khai thuế tại Chi cục Thuế quản lý trực tiếp của hộ kê khai khi hoạt động kinh doanh hoặc sản xuất.
Thời hạn nộp hồ sơ kê khai thuế của hộ kê khai
- Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế của hộ kê khai được quy định như sau: đối với hộ kinh doanh kê khai theo tháng, hồ sơ phải được nộp trước ngày thứ 20 của tháng tiếp theo tháng phát sinh nghĩa vụ thuế;
- Đối với hộ kê khai theo quý, hồ sơ phải được nộp trước ngày cuối cùng của tháng đầu quý tiếp theo sau quý phát sinh nghĩa vụ thuế.
Đối với hộ kinh doanh khai thuế khoán
Hộ kinh doanh khai thuế khoán gồm:
- Hộ kinh doanh khai thuế khoán là một hình thức khai thuế dành cho các hộ kinh doanh không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn và chứng từ, trừ trường hợp hộ kinh doanh thuộc trường hợp nộp thuế theo phương pháp kê khai.
- Trường hợp hộ kinh doanh khai thuế khoán sử dụng hóa đơn do cơ quan thuế cấp theo từng số, hộ kinh doanh đó sẽ khai thuế và nộp thuế riêng đối với doanh thu phát sinh trên hóa đơn đó theo từng lần phát sinh.
Hồ sơ khai bao gồm:
- Hồ sơ khai thuế của hộ kinh doanh khai thuế khoán được thực hiện một lần trong năm, sử dụng tờ khai mẫu 01/CNKD theo quy định tại Thông tư số 40/2021/TT-BTC.
- Đối với hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn lẻ, họ cần nộp tờ khai thuế theo mẫu 01/CNKD cùng với hồ sơ đề nghị cấp hóa đơn lẻ. Hồ sơ đề nghị cấp hóa đơn lẻ này bao gồm:
+ Bản sao hợp đồng kinh tế cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ cùng ngành nghề với hoạt động kinh doanh của hộ kinh doanh;
+ Bản sao biên bản nghiệm thu, thanh lý hợp đồng, và bản sao tài liệu chứng minh nguồn gốc xuất xứ của hàng hóa.
Thời hạn nộp hồ sơ: Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế khoán đối với hộ kinh doanh là ngày 15/12 năm trước liền kề năm tính thuế.
Ví dụ, một hộ kinh doanh có tên là ABC chuyển đổi sang phương pháp kê khai thuế khoán và bắt đầu kinh doanh vào ngày 1/1/2023. Theo quy định, thời hạn nộp hồ sơ khai thuế cho hộ kinh doanh này sẽ là ngày thứ 10 kể từ ngày bắt đầu kinh doanh, tức là ngày 11/1/2023.
Sau đó, vào ngày 20/3/2023, hộ kinh doanh ABC có một lần phát sinh doanh thu và yêu cầu sử dụng hóa đơn để ghi nhận giao dịch. Theo quy định, thời hạn nộp hồ sơ khai thuế cho doanh thu này sẽ là ngày thứ 10 kể từ ngày phát sinh doanh thu, tức là ngày 30/3/2023.
Tiếp theo, vào ngày 1/7/2023, hộ kinh doanh ABC quyết định thay đổi ngành nghề kinh doanh từ lĩnh vực dịch vụ sang lĩnh vực bán lẻ. Theo quy định, thời hạn nộp hồ sơ khai thuế cho thay đổi này sẽ là ngày thứ 10 kể từ ngày thay đổi ngành nghề, tức là ngày 11/7/2023.
Cuối cùng, vào năm 2024, hộ kinh doanh ABC cần nộp hồ sơ khai thuế giá trị gia tăng cho năm 2024. Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế này là ngày 15/12/2023, như được quy định.
Đây là một ví dụ khác về các thời hạn nộp hồ sơ khai thuế đối với hộ kinh doanh khai thuế khoán, bao gồm thời hạn cho việc bắt đầu kinh doanh, phát sinh doanh thu và thay đổi ngành nghề. Việc tuân thủ đúng các thời hạn này là rất quan trọng để hộ kinh doanh tránh vi phạm và đảm bảo tuân thủ quyền và nghĩa vụ thuế theo quy định của pháp luật.
Đây là những quy định và thủ tục liên quan đến hộ kinh doanh khai thuế khoán. Việc tuân thủ đúng quy định và đầy đủ các thủ tục liên quan sẽ giúp hộ kinh doanh tránh vi phạm và đảm bảo tuân thủ quyền và nghĩa vụ thuế theo quy định của pháp luật.
Căn cứ vào Thông tư 40/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính, được ban hành để hướng dẫn việc thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh, chúng ta có những quy định sau đây:
- Đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh quy mô lớn và hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh chưa đáp ứng quy mô lớn nhưng lựa chọn nộp thuế theo phương pháp kê khai, chúng sẽ áp dụng phương pháp kê khai để khai báo thuế. Điều này áp dụng cho việc nộp thuế của hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh có quy mô lớn, cũng như cho những trường hợp chưa đạt đủ quy mô lớn nhưng chọn cách nộp thuế theo phương pháp kê khai.
- Đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai, họ sẽ thực hiện khai thuế theo tháng, trừ trường hợp hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh mới bắt đầu hoạt động kinh doanh. Ngoài ra, những hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh đáp ứng các tiêu chí khai thuế theo quý cũng có thể lựa chọn khai thuế theo quý, theo quy định tại Điều 9 của Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 do Chính phủ ban hành.
- Nếu cơ quan thuế xác định rằng doanh thu tính thuế của hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai không phù hợp với thực tế, thì cơ quan thuế sẽ ấn định doanh thu tính thuế theo quy định tại Điều 50 của Luật Quản lý thuế.
- Hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai phải tuân thủ chế độ kế toán, hóa đơn và chứng từ. Tuy nhiên, đối với các hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực hoạt động có căn cứ để xác định doanh thu dựa trên xác nhận từ cơ quan chức năng, thì không cần tuân thủ chế độ kế toán này.
- Hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai không cần phải lập quyết toán thuế. Điều này áp dụng cho việc nộp thuế của hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh theo phương pháp kê khai.
Theo quy định của Thông tư số 40/2021/TT-BTC về thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh, những hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai không cần phải quyết toán thuế. Điều này mang lại một số lợi ích và điều kiện đặc biệt cho hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh.
Tuy nhiên, việc nộp thuế theo phương pháp kê khai không đồng nghĩa với việc hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh không cần tuân thủ chế độ kế toán, hóa đơn và chứng từ. Bất kể phương pháp nộp thuế, họ vẫn phải thực hiện đầy đủ các quy định về chế độ kế toán, bao gồm việc lập báo cáo tài chính, sổ sách kế toán và các chứng từ liên quan. Đồng thời, họ cũng phải cung cấp các hóa đơn và chứng từ liên quan đến hoạt động kinh doanh của mình.
Tuy nhiên, có một ngoại lệ đối với những hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh hoạt động trong lĩnh vực, ngành nghề có căn cứ để xác định doanh thu dựa trên xác nhận từ cơ quan chức năng. Trong trường hợp này, họ không cần thực hiện chế độ kế toán mà chỉ cần tuân thủ chế độ xác nhận doanh thu từ cơ quan chức năng liên quan. Điều này giúp giảm bớt gánh nặng và thủ tục kế toán cho những hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh này, nhưng vẫn đảm bảo tính minh bạch trong việc quản lý thuế.